Φυσιολογικός έμμηνος κύκλος (“περίοδος”)
Η γυναικεία “περίοδος”, ή έμμηνος ρύση είναι η εναλλαγή κάποιων ορμονικών διαδικασιών που έχουν ως σκοπό την προετοιμασία της μήτρας για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου. Πρωτοεμφανίζεται (εμμηναρχή) κατά τις ηλικίες 11-16 ετών και σπανιότερα εκτός αυτών των ορίων. Ο κάθε έμμηνος κύκλος ξεκινά από την πρώτη ημέρα που η γυναίκα θα παρατηρήσει κολπική αιμορραγία (1η ημέρα), η φυσιολογική του διάρκεια δε κυμαίνεται μεταξύ 21 και 35 ημερών με τη μεγάλη πλειοψηφία των γυναικών να έχουν μια περίοδο 25 έως 32 ημέρες. Επίσης στο μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών, η περίοδός τους έχει αξιοσημείωτα σταθερή διάρκεια, ανεξαρτήτως του πόσες ημέρες διαρκεί. Η εξέλιξη των ορμονικών γεγονότων κατά τον κύκλο είναι:
1η φάση (ημέρες 1-5): Κατά τη φάση της αιμορραγίας (η οποία κυμαίνεται συνήθως από 3 έως 7 ημέρες). Σε αυτήν την περίοδο το εσωτερικό της μήτρας καθαρίζεται από το ενδομήτριο που έχει υπερπλασθεί, ενώ οι ωοθήκες ξεκινούν να παράγουν οιστρογόνα για να προετοιμάσουν την επόμενη ωορρηξία.
2η φάση (ημέρα 6η-ωορρηξία): Σε αυτήν τη φάση, υπό τη διέγερση των οιστρογόνων που παράγονται σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό από τις ωοθήκες, γίνεται η “στρατολόγηση” κάποιων ωοθυλακίων, τα οποία θα είναι υποψήφια για να ραγούν και η σταδιακή αύξηση του μεγέθους και η ωρίμανση αυτών έως κάποιο σημείο. Στο σημείο αυτό, θα αποφασισθεί ποιο από όλα τα ωοθυλάκια θα επιλεγεί για τη συγκεκριμένη ωορρηξία, ενώ τα επόμενα θα υποστρέψουν. (Σε λίγες περιπτώσεις θα επιλεγούν δύο ωάρια (ετεροζυγωτικά δίδυμα) ενώ σε σπανιότατες άλλες θα επιλεγούν πάνω από 2 ωοθυλάκια που τελικα θα ραγούν). Το επιλεχθέν ωοθυλάκιο θα φτάσει σε μέγεθος περίπου 2 εκατοστών. Το ενδομήτριο σε αυτήν τη φάση αρχίζει να υπερπλάσσεται, προετοιμαζόμενο να υποδεχτεί το τυχόν γονιμοποιημένο ωάριο. Στο τέλος αυτής της φάσης γίνεται η ωορρηξία, η ρήξη δηλαδή του ωοθυλακίου (θυλακίου του ωαρίου) και η απελευθέρωση του ωαρίου από την ωοθήκη στη σάλπιγγα.
3η φάση (ωορρηξία-επόμενη έμμηνος ρύση): Σε αυτήν τη φάση εκτός των οιστρογόνων αρχίζει να παράγεται και η ορμόνη προγεστερόνη, πηγή της οποίας είναι το ραγέν ωοθυλάκιο που ονομάζεται ωχρό σωμάτιο. Υπό την επίδραση των ορμονών το ενδομήτριο θα συνεχίσει να υπερπλάσσεται για περίπου άλλη μία εβδομάδα, χρόνο που χρειάζεται ώστε να φτάσει το ωάριο στην κοιλότητα της μήτρας. Αν αυτό έχει γονιμοποιηθεί και εμφυτευθεί σωστά στο ενδομήτριο, ξεκινά πλέον η κατάσταση της κυήσεως, ενώ αν δεν πραγματοποιηθούν τα παραπάνω, το ενδομήτριο αρχίζει να παρουσιάζει σημεία εκφύλισης και σταδιακά μέσα σε άλλη μία εβδομάδα οδηγείται σε απόπτωση, η οποία γίνεται αντιληπτή σαν κολπική αιμορραγία (1η ημέρα του επομένου κύκλου).